Smear Testi Nedir?

Pap Smear Testi kanserleşen hücreleri ve enfeksiyonları tanımada oldukça etkili bir testtir. Rahim ağzında oluşan hücresel bozuklukları ve anormallikleri fark etmek ve önceden kontrol altına alabilmek için uygulanan Smear Testi, son yıllarda kadın hastalıkları bölümlerinde rutin olarak uygulanan bir test haline gelmiştir.

Rahim ağzı kanserine yol açabilen HPV’nin neden olduğu hücresel anormallikler ya da enfeksiyonlar, Smear Testi sayesinde erken dönemde teşhis edilebilir. Bu sayede hastanın yaşam kalitesi ve sağlığı korunarak, en az hasar ile kanserleşme önlenebilir. Düzenli Smear Testi ve muayene ile birlikte prakanser olarak da bilinen kanser öncüsü lezyonlar önceden tespit edilebilir. Bu nedenle kanserleşmenin ya da enfeksiyonların önüne geçmek için Smear Testinin düzenli olarak yapılması büyük önem taşır.

Smear Testi Neden Yapılır?

Pap Smear Testi, rahim ağzı ve rahim içi zarı bölgesinde ortaya çıkan anormal hücrelerin olup olmadığını, var ise hangi evrede olduğunu anlamak için uygulanır. Ancak Smear Testi sadece kanser ile ilgili değildir. Smear Testi rahim ağzı kanseri gibi ciddi bir hastalığın erken tanısında büyük rol oynasa da enfeksiyonel hastalıkların rahimde yol açtığı hücresel doku değişikliklerinin tanısında da kullanılır.

Okumak İstersen: Rahim Ağzı Kanseri

Smear Testi, kanser öncüsü hücrelerin erken dönemde görülmesini ve hastanın sağlık durumuna göre en kısa sürede tedavi edilmesini sağlar. Smear Testi ile yapılan erken tanı ile birlikte, kanser dokularının ilerlemesinin önüne geçilerek tedavi uygulanır. Erken tanı imkânı sayesinde hastalar, rahim ağzı kanserinin etkilerinden korunabilecekleri uygun tedavi yöntemleri ile sağlıklarına kavuşabilirler.

Smear Testi Nasıl Yapılır?

Daha önceden Smear Testi yaptırmamış kadınların en çok merak ettiği konular arasında testin uygulanış biçimi yer alır. Rahim dokusundan alınan örneğin genellikle can yakıcı bir işlem olacağı düşünülür ancak Smear, en kısa sürede ve ağrısız yapılan testlerden biridir.

Smear Testi Sırasında Uygulanan Adımlar

• Hasta, jinekolojik muayene için yatağa alınır.
• Vajina içerisine spekulum olarak da bilinen muayene aleti konularak rahim ağzı açılır.
• İnce ve uzun bir fırça yardımı ile rahim ağzından sürüntü örneği alınır.
• Alınan hücre örnekleri cam bir yüzey üzerine sürülür ve alkol sıkılarak sabitlenir.
• Hücre örnekleri patoloji uzmanının mikroskobik inceleme yapabilmesi için laboratuvara gönderilir.

Smear Testi Sonuçları Neden Geç Çıkar?

Rahim ağzı kanserinin erken teşhisinde büyük rol oynayan Smear Testi, oldukça kolay ve kısa sürede yapılan bir testtir. Ancak rahim ağzından alınan hücre örneklerinin incelenmesi zaman alabilmektedir. Doktor tarafından muayene sırasında alınan Smear Testi, daha sonra laboratuvarda incelenmek üzere uzman bir patoloğa gönderilir.

Sonucun çıkma süresi Smear Testi yaptırdığınız yere göre değişiklik gösterebilir. Bazı özel klinikler kendi laboratuvarları ile çalıştığı için test sonucu 1-2 gün içerisinde çıkabilir. Ancak devlet hastaneleri gibi yoğun kurumlarda sonucun çıkması genellikle daha uzun sürebilmektedir.

Smear Testi Nerelerde Yapılır?

Kadın hastalıklarının tedavisinde ve erken tanısında büyük rol oynayan Smear Testi, rutin sağlık kontrolleri arasına girmiş bir testtir. Enfeksiyonlar ve kanser öncüsü hücrelerin erkenden teşhis edilebilmesini sağlayan test, günümüzde en kolay ulaşılabilen testler arasında yer alır. Geçmiş dönemlerde Smear Testi sadece devlet hastanelerinde ya da kadın doğum uzmanlarının muayenelerinde yapılırken, günümüzde devlet hastaneleri ve polikliniklerin yanı sıra aile sağlığı merkezlerinde de yapılabilmektedir.

Devlet hastanelerinde ve özel hastanelerde kadın hastalıkları (Jinekoloji) hekimlerine başvurarak Smear Testi yaptırabilirsiniz. Aile Sağlığı Merkezleri’nde ise aile hekiminizin yönlendirmesi ile birlikte testinizi ücretsiz olarak yaptırabilirsiniz.

Smear Testi Kime Yapılır?

Smear Testi genellikle 21 yaş ve üzerinde kadınlarda uygulanır. 21 yaşın üzerinde ancak aktif cinsel yaşama başlamamış kişilerde Smear Testine gerek duyulmaz. Daha erken bir cinsel birliktelik var ise cinsel ilişkiden sonraki 3. yıldan itibaren rutin Smear Testinin alınması önerilir. Aktif cinsel yaşamı başlayan kadınlarda her yıl rutin muayene ve Smear Testi önerilir ancak test sonuçlarında herhangi bir anormallik izlenmeyen hastalarda test 3 yılda bir tekrarlanabilir.

Smear Testinin, 30-64 yaş aralığındaki kadınlarda yıllık muayene ile birlikte yapılması önerilir. Rahim ağzı kanseri riskinin daha yüksek olduğu hastalarda daha sık uygulanır. HPV taşıyıcıları, sigara kullananlar, cinsel yaşama erken yaşta başlayanlar ve çok eşli olanlar için düzenli kontrol ve muayene ile birlikte Smear Testleri daha sık aralıklarla istenebilir.

Smear Testi Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?

Genellikle ilk cinsel ilişkiden 3 yıl sonra Smear Testinin yapılması önerilir. 21-30 yaş arasındaki kadınlarda rahim ağzında herhangi bir enfeksiyon ya da kanser öncüsü lezyon yok ise Smear Testi 2-3 yılda bir uygulanabilir. Ancak rahim ağzında oluşan farklılıklarda ya da şüpheli hücrelerin saptanması gibi durumlarda Smear Testi uygulanma sıklığı değişkenlik gösterebilir.

Smear Testinin uygulanma sıklığını etkileyen en önemli faktörler arasında HIV pozitif hastası olmak, Human Papilloma Virüsü taşıyıcısı olmak, bağışıklık sistemi yetersizliği yaşamak ve düzenli olarak bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanmak yer alır. Bu tip yan etkenlerin bulunduğu hastalarda, Pap Smear Testinin uygulanma sıklığı doktor kontrolünde kararlaştırılır.

Smear Testi Sonucu Nasıl Değerlendirilir?

Rahim ağzından alınan örneklerin incelenmesi ile Smear Testi sonuçları çıkar. Pap Smear Testi sonuçları negatif ve pozitif olarak değerlendirilir. Buradaki negatif ve pozitif değerler, rahim ağzından alınan hücre örneklerinde herhangi bir anormallik görülüp görülmediğini ifade etmek için kullanılır. Rahim ağzında hücrelerde anormal görülebilecek bir değişim yok ise test sonucu negatif çıkar.

Smear Testi pozitif çıkan hastaların rahim ağzı içerisinde anormal hücrelerin varlığı tespit edilir. Ancak serviks (rahim ağzı) bölgesindeki hücrelerin anormal görülmesinin altında birçok neden olabilir. Smear Testinin pozitif yani anormal değerde çıkması hastanın kanser olduğu anlamına gelmez. Servikal enfeksiyonlar da testin anormal değerlerde çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle testin sonucuna göre basit bir enfeksiyon tedavisi ya da biyopsi ve kolposkopi gibi detaylı tarama ve takip uygulanabilir.

Smear Testinde Çıkan Anormal Sonuçlar Nelerdir?

Smear Testi sonuçların kullanılan pozitif ve negatif değerlendirmelerinin yanı sıra, test sonucunda ortaya çıkan anormal değerler de izlenecek tedavi yöntemlerinde oldukça büyük önem taşır. Smear Testi yapılan hastanın test sonucunda çıkan anormal değerler, kanser öncüsü hücrelerin derecesine ve seviyesine göre sınıflandırılır.

Smear Testinde Çıkan Anormal Sonuçlar;

• ASCUS: Patoloji uzmanı tarafından incelenen Smear Testi değerlendirmesi sırasında hücrelerde şüpheli bir durum var ise ASCUS olarak rapor edilir. ‘’Atypical squamous cells of undetermined significance’ anlamına gelen ASCUS, kanser öncüsü hücrelerin varlığının görüldüğü ancak emin olunamadığı durumlarda verilir. Bu rapor sonucunda genellikle bir yıllık rutin kontrol süresi beklenmeden 2-3 ay içerisinde yeniden Smear Testi uygulanabilir. ASCUS sonucunda uygulanan bir diğer yöntem ise 2-3 ay beklemeden rahim ağzının ‘’kolposkopi’’ aleti ile incelenmesidir. Doktor şüpheli bir durum görür ise rahim ağzından parça alarak incelenmesi için yeniden laboratuvara gönderebilir.
• LSIL: ‘’Low Grade Squamous Intraepithelial Lesion’’ anlamına gelen LSIL değeri, rahim ağzı içerisindeki bazı bölgelerde hücresel anormallikler olduğunu gösterir. Belirlenen anormal hücreler kanser öncüsü hücreler olarak bilinse de her hastanın rahim ağzı kanseri olduğunu göstermez. LSIL tanısı konulan hastaların çoğunluğu, anormal hücreleri bağışıklık sistemi sayesinde kendiliğinden vücuttan atabilmektedir. Fakat bazı hastalarda tam anlamı ile iyileşme sağlanamadığı için kanser hücreleri çoğalabilir. Bu nedenle doktorun uygun gördüğü durumlarda hastaya kolposkopi aleti ile inceleme yapılır. Rahim ağzında şüpheli görünen hücrelerden servikal biyopsi (doku örneğinin alınması) yapılarak incelemeye gönderilir.
• HSIL: ‘’Yüksek dereceli skuamöz intraepitelyal lezyon’’ anlamına gelen HSIL sonucu, hücrelerde ciddi seviyede anormalleşme olduğunu ifade eder. Bu sonuç yine diğer değerlerde olduğu gibi hastanın kesin olarak kanser olduğunu göstermez. Ancak oluşan hücresel değişimler kanser riskinin en yüksek seviyede olduğunun habercisidir. HSIL sonucu alınan bir hastaya gerekli müdahale ve tedavi yöntemleri uygulanmaz ise ilerleyen yıllarda rahim ağzı kanseri görülebilmektedir. Özellikle bu tip vakalarda Pap Smear Testinin düzenli olarak yaptırılması büyük önem taşır.

Pap Smear Testi Anormal Olduğunda Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Pap Smear Testi sonucunda çıkan anormal değerler çoğunlukla enfeksiyon, hormonal değişiklikler gibi rahim ağzındaki farklılaşmalardan kaynaklanır. Ancak bunlar her zaman ileride kansere dönüşeceği anlamına gelmez. Pap Smear Testinde ortaya çıkan anormal hücreler çoğu zaman hekim tarafından takip edilir. Enfeksiyon ya da hormon kaynaklı bir anormallik var ise medikal yöntemler uygulanarak tedavi edilebilir.

Smear Testi sonucunda serviks bölgesinde ciddi anormalleşmeler yok ise genellikle hastalar kendi kendine iyileşme gösterir. Ancak hastada rahim ağzı kanseri riski oluşturabilecek HPV ve genital siğil varlığı, kanama ve doku büyümesi gibi belirtiler var ise cerrahi müdahalelere başvurulabilir. Burada uygulanacak tedavi yöntemi, Smear Testi sonucunun yanı sıra hastanın fiziksel şikayetleri ve belirtileriyle de doğrudan ilişkilidir.

Anormal Smear Testine Sahip Olan Hastalar Nasıl Tedavi Edilmelidir?

Smear Testi sonucu anormal çıkan hastalarda, çıkan sonucun niteliğine ve doktorun talebine göre ek testler uygulanabilir. Bu ek testler genellikle şüpheli çıkan sonuçlarda uygulanır. Güncel sağlık durumunuz da ek testlerin uygulanması için önemli bir etkendir. Ek testler arasında en sık kolposkopi yöntemi uygulanır. Kolposkopi işleminde spekulum aleti ile vajinanın içi genişletilerek serviks (rahim ağzı) mikroskop yardımı ile incelenir. Doktorun gerekli gördüğü durumlarda tedaviye ek olarak hastaya HPV tarama testi uygulanabilir.

Kolposkopi sırasında şüpheli ya da anormal bir bölge görüldü ise o bölgeden parça alınarak laboratuvara gönderilir. Kolposkopi uygulanan hastalarda anormal görünümlü hücreler lazer ya da dondurma işlemi ile bölgeden temizlenebilir. Bu temizleme işlemi ile hastanın serviks bölgesinde bulunan kanser hücrelerinin çoğalması engellenir. Ancak ilerleyen dönemlerde hastanın düzenli olarak Smear Testi yaptırması ve kontrollerini aksatmaması oldukça önemlidir.